IJzerbedevaart
Toen ik in 1983 als CVP-Jongerenvoorzitter naar de IJzerbedevaart ging, was dat nieuws. Jos Bouveroux, de toenmalige verslaggever van de BRT-radio, vermeldde het uitdrukkelijk in zijn bericht over de Bedevaart. De CVP was in de jaren ’60 en ’70 (de gloriejaren van de Volksunie) geleidelijk aan weggebleven van de IJzervlakte en was er omwille van haar “makke” Vlaamse houding ook niet langer gewenst.
Dat veranderde met het Egmontpakt (1977-1978). Het leidde tot aanvaringen tussen het IJzerbedevaartcomité en de toenmalige Volksunie van Hugo Schiltz. Ook op de weide in Diksmuide kwam die verdeeldheid scherp tot uiting. Het was uiteindelijk de CVP van Tindemans die het Egmontpakt kelderde. Hierdoor ontstond er bij sommige nationalisten veel sympathie voor de Vlaamse vleugel binnen de CVP.
In deze context nodigde Karel De Meulemeester van VTB-VAB mij uit om als CVP’er deel te nemen aan de IJzerbedevaart van 1983. Ik herinner mij nog dat de toenmalige voorzitter van het Davidsfonds Clem De Ridder en priester-dichter Anton van Wilderode bijzonder blij waren met mijn komst. Ik zag er een middel in om het Vlaamse imago van de CVP te versterken en de Vlaamse standpunten binnen de CVP te radicaliseren. Het leverde me electoraal geen windeieren op want in 1984 haalde ik bij de Europese verkiezingen meer dan 80.000 voorkeurstemmen. Achteraf vertrouwde Gerolf Annemans (toen redacteur van ‘t Pallieterke) mij toe dat heel wat van zijn Vlaams-nationalistische vrienden voor mij hadden gestemd (hij insinueerde dit ook zelf te hebben gedaan).
Na 1983 zijn heel wat CVP-parlementsleden en ministers (Vandenbrande, Coens, Kelchtermans) naar Diksmuide afgezakt. In 1985 (zie foto) waren zelfs Herman Van Rompuy en Johan Van Hecke (twee latere CVP-voorzitters) aanwezig.
De radicaal Vlaamse toespraken van de voorzitters (Lionel Vandenberghe in 1992: “Laten we scheiden”) kwamen soms hard aan voor de toenmalige CVP-machthebbers maar waren niet ingegeven door partijpolitieke motieven.
Met de komst van het Vlaams Blok is de sfeer op de weide helemaal veranderd. Het Blok wou van de IJzerbedevaart een manifestatie maken tegen de traditionele Vlaamse partijen en een instrument om het eigen separatistische gelijk te bevestigen. Het hatelijke gefluit en geroep “België barst” op de weide tijdens de toespraken van Lionel Vandenberghe was dodelijk voor de sfeer op de IJzervlakte. Met deze houding heeft het Vlaams Belang de IJzerbedevaart een fatale slag toegebracht en velen hebben dan ook afgehaakt.
Ikzelf ben er tot 2002 nog vaak aanwezig geweest maar steeds meer met gemengde gevoelens. Ik deed het nog uit respect voor Lionel Vandenberghe die moedig en consequent weerstand bood aan de chantage van het Vlaams Blok.
Wel viel op dan Vandenberghe met de komst van paars in 1999 op Vlaams vlak bijzonder mild was voor de nieuwe regeringen. Dat hij in 2003 totaal onverwacht vanuit zijn voorzitterschap van het IJzerbedevaartcomité deelnam aan de verkiezingen en overstapte naar een mandaat van senator voor sp.a-spirit heeft de geloofwaardigheid van het (reeds wankele) IJzerbedevaartcomité totaal ondermijnd. Ook Vandenberghe heeft recht op een politiek engagement en ik respecteer zijn keuze maar hoe geloofwaardig waren zijn Vlaamse en vredestoespraken als hij in 2003 instemde met de regionalisering van de wapenhandel en een federaal regeerakkoord goedkeurde waar op geen enkele punt uitvoering werd gegeven aan de 5 resoluties van het Vlaams Parlement van 1999.
Samen met Luc Vandenbrande en Yves Leterme besloten we dan ook in augustus 2003 niet deel te nemen aan de IJzerbedevaart.
De opvolger van Vandenberghe, Walter Baeten, lukt er niet in de Vlaamse geloofwaardigheid te herstellen. Hij slaagde er tijdens de BHV-crisis zelfs in te pleiten voor inschrijvingsrechten voor franstaligen in de Vlaamse Rand!
De partijpolitiek (en in de eerste plaats het Vlaams Belang) heeft de IJzerbedevaart kapot gemaakt. De IJzerwake, één week voor de Bedevaart, maakt van de weide eerder een plaats van haat dan van vrede.
Om zondag als alibi te dienen voor de Vlaamsgezindheid van spirit bedank ik. Bert Anciaux mag me dat (weer) niet kwalijk nemen maar wat is er van de Vlaamse eisen (resoluties van het Vlaams Parlement, splitsing BHV) terechtgekomen? Geert Lambert en Stijn Bex zeggen het dezer dagen duidelijk: de Vlaamse eisen zijn voor hen als links-liberale partij geen gevecht meer waard.
Ook voor CD&V-N-VA nadert het uur van de waarheid. In 2007 zal er een institutionele doorbraak moeten komen als voorwaarde voor een (eventuele) federale regeringsdeelname. De huidige Pilatushouding zoals met BHV en de staatshervorming zal dan niet langer geloofwaardig zijn. CD&V heeft het confederalisme in haar programma opgenomen en zal dit moeten waarmaken, zoniet verliest de V in haar naam elke betekenis. Voor dit engagement heb ik de “eed van trouw” van Diksmuide niet meer nodig.
Ik zal er dan ook zondag niet bij zijn. Ik was er wel in augustus toen we fietsten van De Panne naar Diksmuide. Op de weide heb ik aan mijn dochter Heidi gesproken over Flanders Fields en uitgelegd wat er met de frontsoldaten is gebeurd en waarvoor de IJzertoren is opgericht. Ik heb haar niet verteld over wat er de jongste tien jaar in Diksmuide is gebeurd. Hopelijk zal ze de positieve boodschap van “Nooit meer oorlog” en Godsvrede” onthouden want dat blijft de kern van de IJzertoren. En laten we de politieke strijd voor meer Vlaams zelfbestuur voeren op de enige plaats waar hij thuishoort, nl. in de (democratische) parlementen. De IJzervlakte is nu genoeg onteerd!
Ingevoegd door Eric op vrijdag 26 augustus 2005 om 14:59